• Drukuj
• E-mail

W kościele Św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Cięcinie.

Od 2010 roku w zabytkowym kościele Św. Katarzyny w Cięcinie trwają prace renowacyjne. Po siedmiu latach obecnie trwają prace związane
z konserwacją i przywróceniem oryginalnej polichromii na suficie i ścianach świątyni, które pochodzą z końca XIX wieku. Całość prac przeprowadzonych już wcześniej w kościele oraz prowadzone obecnie, w głównej mierze są finansowane dzięki ofiarności mieszkańców Cięciny i Węgierskiej Górki, a także osób związanych mocno emocjonanie z tym kościołem pochodzących z różnych miejscowość w Polsce. Finansowanie tych prac zostało zainicjowane poprzez "AKCJA RENOWACJA", której pomysł i idea narodziła się na naszym portalu. 

fiddler

Poniżej przedstawiamy informacje o pracach konserwatorskich ścian i sufitu w kościele.

Konserwacja malowideł ściennych na podłożu drewnianym w kościele p.w. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Cięcinie.

Prace konserwatorskie we wnętrzu kościoła p.w. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej prowadzone są systematycznie od kilku lat. Początkowo poddano konserwacji i restauracji najważniejsze elementy wyposażenia świątyni, tj.  cztery ołtarze boczne, ambonę oraz ołtarz główny. W 2015 r. przeprowadzono konserwację malowideł ściennych w prezbiterium. Obecnie prowadzone prace ( rozpoczęte w maju 2016 ) związane są z malowidłami na ścianach nawy oraz kaplicy Św. Franciszka oraz ołtarzu w kaplicy. Planowany termin zakończenia konserwacji malowideł ściennych w nawie oraz kaplicy został ustalony na czerwiec 2017 r.

Pierwszym etapem prac przygotowawczych było wykonanie badań stratygraficznych nawarstwień ściennych we wnętrzu kościoła. Prace te wykonał konserwator dzieł sztuki Jarosław Szpakowicz w 2005 r. Prace te, o fundamentalnym znaczeniu dla podjęcia konkretnych działań ukierunkowane były na poznanie ilości i stanu zachowania wszystkich warstw malarskich pokrywających ściany wnętrza świątyni. Przeprowadzone badania wykazały, że poza śladowo zachowanymi reliktami polichromii pochodzących z przed ostatniej rozbudowy kościoła tj. przed 1895 r. cała powierzchnia ścian i stropów pokryta jest malowidłami Antoniego Stopki datowana na 1896 r. i stanowi najwcześniejszą kompletnie zachowaną polichromię rozbudowanego wnętrza. Malowidło to stanowi pierwowzór dla obecnie eksponowanego, jednak zostało wykonane na wyraźnie wyższym poziomie artystycznym oraz posiadające bardziej skomplikowaną kompozycję. Najistotniejszą zmianą w stosunku do obecnej dekoracji jest jej kolorystyka; utrzymana w brązowo różowej tonacji z błękitną ornamentyką. Fryz wieńczący ściany jest analogiczny do obecnego, jednak w innej kolorystyce (błękitny ornament na różowym tle) oraz jakości wykonania.

Obecnie eksponowane malowidła ścienne w kościele pochodzą z 1949-51 r. i stanowią prymitywne i uproszczone przemalowanie wcześniejszej polichromii z 1896 r. Polichromia składa się z ornamentalno – architektonicznej dekoracji ścian oraz dekorowanych medalionami i ornamentyką roślinno-architektoniczną stropów. Ściany utrzymane w kolorystyce szaro-oliwkowej. Partia cokołowa dekorowana ciemno brązowym kolorem zakończonym szablonowym ornamentem roślinnym. Partia gzymsu wykończona wąskim, fryzem, również o charakterze patronowym. Obramienia otworów okiennych dekorowane roślinnym ornamentem okalającym cały obwód okna z wyraźnym ozdobnym zwieńczeniem.

Dekoracja stropu w nawie złożona jest z czterech centralnych medalionów umieszczonych na osi wschód zachód: od wschodu; owalny medalion z Matką Boską stąpającą po obłoku w asyście aniołów, kolejno analogiczny w kształcie medalion z przedstawieniem Jezusa Zmartwychwstałego, następnie okrągły medalion z wizerunkiem Boga Ojca wyłaniającego się z obłoków. Ostatnim najmniejszym owalnym medalionem centralnym jest przedstawienie Ducha Świętego w formie Gołębicy. Poszczególne medaliony na osi stropu połączone są okrągłymi ornamentalnymi rozetami. Wokół ścian nawy strop dekorowany jest szerokim pasem ornamentalnym w który artysta wkomponował dwanaście okrągłych medalionów z przedstawieniami Apostołów (po sześć na każdą z dłuższych boków nawy). Strop w kaplicy Św. Franciszka dekorowany jest okrągłym medalionem usytuowanym centralnie z przedstawieniem sceny Stygmatyzacji Św. Franciszka. Obrzeża stropu dodatkowo zdobi szeroki ornamentalny pas.

Prace konserwatorskie skupione są na usunięciu malowidła (przemalowania) z 1949-51 r. i odsłonięciu oryginalnej polichromii z 1896 r. W tym celu powierzchnię ścian pokrywa się specjalną pastą, która bardzo powoli roztwarza (rozpuszcza) warstwę malowidła wierzchniego a następnie przy pomocy skalpeli zostaje usunięta i oczyszczona. Odsłonięte, dobrze zachowane malowidło jest poddawane kolejnym etapom konserwacji: usuwa się wszystkie uzupełnienia i szpachle, a następnie uzupełnia się ubytki drewna oraz cienkiej zaprawy stanowiącej podłoże malowidła. Miejsca zaatakowane przez drewnojady nasącza się specjalnym środkiem przeciw szkodnikom drewna oraz poddaje się impregnacji wzmacniającej jego strukturę. Odsłonięte i oczyszczone malowidło pokrywa się warstwą werniksu. Ostatnim etapem jest uzupełnienie ubytków warstwy malarskiej – polega na rekonstrukcji wszystkich brakujących elementów malowidła. Uzupełnienia warstwy malarskiej wykonuje się wyłącznie w miejscach ubytków – najczęściej w miejscach łączenia belek (bierwion) ścian oraz desek stropowych. Dzięki prowadzonym pracom wnętrze kościoła odzyskuje swoją estetykę z końca XIX w. i zostaje uwolnione od zniekształcającego je prymitywnego przemalowania z poł XX w.

Marcin Błaszczyk konserwator dzieł sztuki