poniedziałek, 09, grudzień 2024

Gwara

Brodas - Złote Pióro" w kategorii wiersz - dorośli w konkursie "Piykno jest nasa Ziymia Żywiecko".
Harnaś - "Złote Pióro" w kategorii proza - dorośli w konkursie "Piykno jest nasa Ziymia Żywiecko".

Cieplutki letni słonecko przygrzywało tego roku co cud. Łozgrzote jego ciepłym Beskidowe pasionki woniały maciyrzonkom i suchym siankiym co go niedowno chłopcyska łokosili . Zacon sie teroz nojweselsy cas dlo młodyk . Bo to w tyn cos kie sie już po wsiak łodrobili śli na łonki , coby swoje leśne polanki co ik dziadowie z lasa pazurami wydarli piyknie łokosić po grabić i do sopek uciś bo w tyn cos kozdy mioł na łonce takom sopecke co do ni siano dawoł a pote tez tam z krowami stoli kie sie łotawa chynyła coby piyknie wypaś .

A powiym wom ze było tyk sopek nojwiyncyj na Polynicy w Suchej i łod Ciyncijski strony zaś na Magorze . Wiadome było ze kie przydzie tyn cas łonkowego kosynio a pote pasiynio i pilnowanio bydła to wyndzie do tyk sałasow tela parobeckow a tela dziywek ze jeno giełceć bydzie łod wyskanio a nawoływanio sie z jednej polany na drugom . I tak tes było tego roku .

Na polynicy wiadome było ze sie na kludzom Żabnicanie a zaś na Magore Ciyncinianie ,Bystrzanie i ludzie z Brzuśnika . Ni mieli uni sie łokazyje kie indzi spotykaj ba jak przyseł tyn cas to sie przy swoi ciynzki robocie ześli.

I tak juz jedyn z drugim młody ino sie z mrugali i zaroz septaj zacnom .

Juz dziywki niby ze to grabiom a poziyrajom na chłopcow coz uni to ta telo urodzajom. Nogle chłopcyska sie łoześli a jedyn polecioł z Magory chłodnickiym kasik ku Jabranowie. O cho już ta i młodzi i starzy wiedzieli co sie sykuje. Już sie bestyje zesły! Mrucała pod nosym staro ciotka. Ino muzyka i muzyka a tajcowni w głowie ! Pierojski weredy ! Dochynyła zaroz staro Durajka z Brzuśnika. Stary Morcin Kupcok z Ciynciny co po siano wołami przyjechoł kłod do drabin a pod wonsym sie ino uśmiychoł na babski mrucyni a ze znany był z wesołości zaroz przycion Marysi Durajce. Maryś ! Nie pamiynto woł jak cielynciym był ! Tyś sie mało na skokała ?? Mało ześ sie nie łozpukła casym a teroz na młodyk wyrcys ! Jo to byk som poseł ku tej muzyce ale mnie staro nie puści !

Baby ino cosik po drwiły na Kupcokowe docinki a un sie śmioł i ciesył ze mu to śpas wysed i sie udało babom docionć . Tymcasym zanim uni przy sianie robili wrocił sie parobecek co go posłali chłopcy na Polynice. Wnet go syćka łokronzyli a un łopowiadoł cosik zdysanym głosym a rynkami przy tym łozmachowoł . Jak wartko przylecioł tak sie tez wartko łoześli i kozdy poseł ku robocie ale juz teraz nie było nic w głowie ino ze dziś bydzie muzyka na Polynicy grała . Dziywcynta juz kupeckami sie zbiyrały i urodzały jako tez to bydzie a ktoz ta bydzie groł a jacy tez ta chłopcy przydom . I kie przyseł wiecor rusyli syćka wroz znajomom drogom bez Matlokowke ku Żabnicki stronie… Kie juz dośli na polane co jom nazywali Spolno słychno było ze na Polynicy juz wesoło. Ktorosik z Ciyncinianek za wyskała a tam juz kasik z niźni polany łodpowiedziała dziywka ze Żabnice. Łodbił sie głos łod Romanki i lecioł na zod ku Jabranowie. Juz zaś kasik łod Płonego zawysko dziywce a na Bucynce mu łodpowiy. Nogle z pod wiyrchu Romanki ze Stopkowej hole za dudniała grubym głosym trombita pastyrsko. To juhasi ze Stopkowej znać dawali ze juz ło syćkim wiedzom co sie kany bydzie robić. I tak sie całom drogom nawoływali coby kozdy młody wiedzioł ze dziś bydzie wesołoś do rania. Kie juz dośli to na środku polany na rowninie polił sie łogiyj a przy łogniu kupa ludzi i wesołe łopowiadani. Ksiynżyc wykuloł sie z nad Pawlusi hole i mdłym ale przyjymnym światłym łoświetloł swiat. Kasik łod Ciyncijski strony doleciała niewyraźno muzyka i śpiewani. Coroz blizyj i blizyj i za walnom chwile dało sie juz usłysej znajomo melodyje i słowa . Świyć miesioncku świyć na niebie ale wysoko bo jo ide do swej lubej bardzo daleko…

To seł Józek z Jabranowa z heligonkom ku muzyce . Zaś łod niźni Polynice słychaj juz było nute Barabskom . To Żabnicanie podchodzili ku polanie grajyncy na dwie heligonki…

I wte sie dopiyro zacyno ! Kie nie pociągnom chłopcyska na trzy harmunije!!Posuły sie z pod wartkik palcow dziki polki i Żabnicko nita ! Kie chłopcy nie porwiom dziywek do łobyrtek to jaze trowa z pod kiyrpiec fyrcała . A juz co jedyn w tojcu przystanie , przyśpiywo i zaś do łobyrtki ! Ludzi wela łognia coroz wiyncyj .Jedni tajcujom ,drudzy łopowiadajom co kany nowiny uswychali. Inni zaś jesce cosik kasik do lampek nalywajom a co przechylom to do trowy łotrzepiom. Miesioncek po niebie wyndruje i zdo sie ze sie przypatruje tej wesołej górolski gromadzie. Juhasi ło syrokik plecak w cornyk łod dymu kosulak stoli juz tez wela łognia a dziywki sie im przypatrywały a śmiałości ku nim ni miały bo godali ło nik ze dzikuse. Ale nie bójcie sie ! Zagrzoła sie krew to i śmiałoś przysła ! I juz syćka ze syćkimi tajcowali .

I tak to grała muzyka na Polynicy. Ksiynżyc co go to tez chłopcy kawalerskim słojcym nazywali schowoł sie juz kasik za gronicki. Zornicka zacyna sie pokazowaj nad Matlokowkom a piyrse ptoski zacyny z cicha popiskowaj, kie sie łostatni tanecniki z polany łozchodzili. Niejedyn przyseł na swoje hyza to juz babka godzinki śpiywali. Na nic nie patrzyncy bechnoł z mordowany na kolana wela babki i śpiywoł .Kiedy ranne wstajom zorze ! Ktorymu sie ta udało z drzymnyj to jego scynści a ktorymu niy to sie łod rana koło bydła i po niwkak plontoł jako ćma i ka siod tam mu głowa leciała jak chłorej kurze . Juhasi ledwo przyśli juz baca do dojynio ścigoł a pote z łowcami w hol . Ale uni se ta w słonecku po borownikak poradzili spoconć. Tak to widzicie bywało downi kie jesce w sercak młodyk góroli było tela wesołości co sie wylywała jak potok przy roztopak na ty beskidzki cudne polany a teroz cichućko. Jeno wiater po Polynicy gro na staryk strzechak i ksiynżyc poziyro ze smutkiym i zdo sie ze popłakuje za tym co downo minyło…

Harnaś

Zwycięskie prace z konkursu "Piykno jest nasa Ziymia Żywiecko".
Jako to za downyk rokow bywało w Adwyncie.

Palica – laska, która zastąpiła ciupagę

Kie by nie sanobliwoś i mondroś nasyk przodkow to by my mało wiedzieli.
Dear friends, My grandmother was born in Ciecina, Poland on October20, 1898 and was baptized in the church of the village which is online photo is over 500 years old. My wife and I visited Ciecina in July 2002 along with family of my grandfather Jan Matlas from the village of Radziechowy. It is a beautiful village that has special place with me. I'm looking to find Paluch family in Ciecina. Please write to my e-mail address at: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. . My Polish is limited but I can have someone translate if neccessary. Thanks, Michael Matlas Warren,Michigan USA
Teraz mało kany uwidzis jak rzyndym chłop za chłopym pokos rowniućko kładzie.
I miejsce - Złote Pióro za wiersz oraz III miejsce w kategorii proza dla Harnasia z  Cięciny.

Ło Kubicku, co śpiywokiem był.

Coś dla  znających i piszących gwarą.

Ja zek po cytoł ło tyk zawodak furmajskik to sie som do swoik myśli łośmioł, i tak zek se spomnioł jako to miyndzy tymi furmanami downi bywało jak jesce koniskow było we wsi walnie.

Kie przysła sobota a ześli sie ka w barze abo przy jakim sklepie na piwo to sło sie nie roz uśmioj jak zacyni godaj mindzy sobom. A jak sie ta trefiło mindzy nimi jesce ze dwok handlyrzy to juz po poru piwak zacynoł sie podnosić gwar i przekwalowani sie ktory koj lepsy  i ktory mocniyjsy.Łopowiadały ty chłopy ło swoi ciynski robocie i ło tym co ka ktory w lesie przezył. Jedyn godo-Ej chłopy na moigo konia to tu we wsi nima,jo pełny woz kopalniokow nakładuje woz  zahamuje i lyce moge chynyć... Na słowo idzie i nawet do piekła zjade.Inny zaś- E tam godos moj koj to jes pasiacki !! Przysiągany !! Jak cały woz ku chałpie wieze i moge w przykrej kympce pod ficojkom stanyj, to piwo wypijym a un ani cyntla nie popuści,taki sprawiedliwe kojsko.Inny zaś godo - Chłopy ale tak jak moj koj w lesie chłodzi to zodyn. Na pysku bestyjo twardy ale byg go ani za jednego nie zmiynił. Pod magorom drzewo zapne lyce chyne i jeno mućkne .Idzie  ze na dziwy i na dole juz na mnie na skłodak ceko-A inny juz sie z niego śmieje - Ty jonek to dobre ze se jesce łajcucha som łod kopalnika nie łodpino.I juz sie zacynały przegadywki - Ty sie Franuś nie śmiyj bo ludzie godali ze twoj koj sie do żądkow nie godzi i ani w łopsypoku ani w lynijożu chłodzić nie umiy bo tak samo syroko nogami chłodzi jak twoja baba.

I tak łod słowa do słowa zacynali sie wygadowaj a i do bidki przychodziło jak sie cupryna zagrzoła. A nie dej Boze zeby sie ta ktory ze śkapom zaplątoł. To juz mu do zybow patrzeli na ktorym jes roku. Jedyn godo-Na moje łoko bydzie na dziesiontym. Zaś nastypny tyś głupi na tym sie nie wysnos bo to wrześniok!! I juz zwada kiela un bedzie mioł rokow. A za kwile juz zapinajom do wozu i kcom ciongi sprawdzaj. Zaś gazda kwoli konia jako moze chłodź by nojwiynksy gid był to tyn go pod niebo wynosi. Ze niby dobry, nie uzre,noge do kucio piyrsorzydnie trzymie,a spokojny taki ze spaj pod nim mozna,a dzieci to popod niego chodzom i ani nogom nie rusy. Zaś mu inny godo-Idze ty bestyjo ! Nie kwol tela! Bo jo swysoł ze to psuj ,i do chomontu bije. I zaś zwada. I miyniaj kcom. Jedyn godo-Jo ci moge moigo daj na probe, to uwidzis co to koj!! Ino zaś byk musioł do lasa nie jechaj bo cos tym twoim  śkubacym uwieze.I tak ześ nie usłysoł nic innego po kiela sie nie łoześli z kupy bo kozdy mioł lepsego łod drugigo i nie popuścił.

Nojcynści taki zjazdy bywały ,jak chłopy woziły drzewo na składnice do gorki bo pragow nie było ba konickami wozili. Taki konicek to dlo furmana był jak rodzina. I bywało ze furmon to bardzi konia sanowoł jako baby. Ujek moj roz na niwke przyjechoł zeby siano zwiyź przyjechoł  popatrzoł i godo tak  do swoi baby - Na roz tego nie wezne a dwa razy konia gnoł teli kyns na łonke nie bydym to se to weź zwlyc w pławtak, nady z gory ci to leko pujdzie.I pojechoł w pustyk drabinak ku chałpie. Kupa z tego było śmiychu ale to prowda była , bo un tak konia sanowoł lepi kie babe.

I taki był tyn furmajski chlyb, ciynzki ale miłowały sie w tej robocie całe pokolynia. I do siela som tacy co poza koniami świata nie widzom. Nieroz sie u narzykali, ze tu go do łopinki wziyno a zaś tam na przewiasie chyciło. Zaś ka indzi konia na potoki wtarasiło pasioki wyzwijało ze jaze kojsko tchu ni mogło chycij,jaze pasioki toporym musioł przerobaj zeby koj tchu chycił. Narzykali ale do puźnej starości do lasa jeździli i az miło było psuchaj tego wiokanio co sie nieroz niesło po wiyrchak.

Ponoć nojlepse konie za downa mieli Żabnicanie. A było tam tyk furmanow  kupe. Z jednego takigo Kupcoka to sie śmioli, ze jego koj to som do gronia z gnojym jeździ ,na niwce sonki wywroci i ku kidacom na zod jedzie. Taki to były historyje a i fantazje furmajski a jo jako zek zapamiyntoł a i łod starsyk usfysoł tak zek wom to po kroku łopisoł :)

Pozdrowiom
Z dowiyn downa po beskidak rozne kolyndniki goniowały.
Przewliły sie świynta.Zakojcyła sie pora kolyndowanio .Trzej Krolowie prześli i nogle ucichło.Co dali ?? Połaźnica sie u powału łosypała ,trza jom było łozebraj i na rogolki przestrugaj.Wolne sie ludziom po kojcyło i trza z powrotym wlyź do tego potoka co targo niemiłosiernie do przodku a nazywo sie zyci.Tak samo nasi dziadowie musieli kiesik do tej przysłowiowej rzyki po swiyntak wlazowaj.Ino zdo mi sie ze ta jejik rzyka nie targała tak mocnie ba duzo lekcyj jako teraz.Nie patrzały ty dziadki nase na cas tak jak my teraz na niego patrzymy .Zyli zgodnie z przyrodom a nie z tym niemiłosiernym zygarym co teraz u nas na ścianak wisi .Bije un bez ustanku sekundy a my sie co kwila w niego dopatrujymy,I cy to lato cy zima un nom cały cos jednako mierzy i do kojca zblizo.Downi było inacyj .Casu sie nie licyło na godziny ino na dni.Jak po Bozym Narodzyniu mierzyli kiela przybyło dnia to godowali ze "na Boze Narodzyni przybywo dnia na kurzy stompniyni a na nowy rok na barani skok".Kto teraz pamiynto taki mierzyni casu?? Mało kto.Noc mierzyli łod zećmiynio do świtu i na godziny nie zwazowoł nik.Jak sie juz poł stycnia przewaliło to gazda zacynoł coroz cynści do brogu i po somsiekak zaziyrać kiela ta jesce potrawy zostało coby na przednowku bydełko głodu nie ciyrpiało.Baba zaś po corkak patrzała cy ziomniocki som i cy kapusta w becce nie plesni,bo do kojca zimy daleko a dzieciom nie powiys ze nima.Nieroz zek słysoł jak babka łopowiadali jak sie dzieci ciesyły jak świjsko noga na strychu wisiała ,a ino doglądali cy ta ubywo z ni co cy niy.A jak sie ciesyli jak w puciyrce spyrecka sie biylała ,ej Boze bylecym sie ciesyli .Z łojcami i dziadkami przy stole z jednej miski jedli a pradziadek łopowiadoł ło roznyk starodownyk przygodak .A to ło wojnie a to ło strachak a to ło roznyk niestworzonyk rzecak zeby dziecyska posłuchały.A teraz juz ta z jednej miski nie jedzom bo i nie po tymu  casy ale gorse to ze mało kiedy razym rodzina łobiod zjy.Bo tego nima ,tyn nimo casu a łojciec w delegacyji.I zaś wszystkimu winiyn jes tyn cas co sie z wola niego ludziska przestajom kupy trzymaj.Dziadek wnukowi nie do rady przekozaj zodnej mądrości bo abo nie siedzom w jednej chałpie abo dziadka wyśiudajom ,bo ka by mieli cas jesce sie dziadziskiym łopiekowaj jak tu nima casu nawet casami pojeś.Straśnie dziwne casy nastały cosie im nimoge nadziwować.Ludzie bechli gospodarami posli robij do fabrykow .Wiadomo rzec ze światym rządzi piniądz ale jo kasik byk woloł zeby sie wrociły ty downe spokojne casy i nie kcym tu prorokowaj ale przydom jesce casy ze se ludzie przybocom jakom wartoś mo ziym co jom teraz z wola tego przeklyntego casu i piniadza zmarnowali i zaniedbali.Przydzie jesce cas ze kazdom pindź bydom korcyj.I moze wreście wtetdy zacnom zyć spokojnie i wkupie sie trzymaj bydom.Jedyn na drugigo nie bydzie wilkiem patrzoł bo bydzie jedyn drugimu potrzebny.Straśnie mi zol tego downego zycio i zol mi ludzi co go nigdy nie uzyli bo nie wiedzom co stracili.Jo ta troche liznył takigo zycio bo gospodarke momy do siela i sanobliwie sie z gwarom i starymi zwykami łobchodzymy i dziynki Bogu zawse jes tela casu zeby z dziadkami siadnyj i posłuchaj jako to downi bywało.I ciese sie z tego ze mie ta rzyka zaś tak straśnie nie wlece ba troche spokojni pozwolo zyć w tym lesie.Wole nimieć bogactwow a mieć to co mom bo naco mi piniadze jak cas mi niepozwoli z nik korzystaj a nojlepse lata strace na zbijaniu dutkow.A jak to moj pradziadek godoł rob se pomału zyj spokojnie a zawse par kojca....Pozdrowiom
Ej jak se ta cowiek siadnie nieroz i zacnie łozmyślowaj nad tymi starodownymi casami to jaze nie roz łzy cowiekowi do łocu przychłodzom.Bocy se cowiek jako to ci nasi pradziadkowie rozne rzecy łopowiadali i spominali downe casy i jako to bywało.W tyk staryk łopowiadaniak i pogodkak nieroz przewijo sie nas stary Kościołek Świyntej Katarzyny,co to łod wiekow jes zwionzany z Ciyncinom i Ciyncinianami ,a za downyk rokow i z Juscyny i z Bystrej i tez z Brzuśnika ludzie do nasego kościołka chłodzili ,bo to przece była parafijo .Chłodzili ci biydni ludzie pokłonić sie Ponbockowi .Śli na nogag casami w bosu kieli kawoł.Kiyrpce cy trepy ubiyrali dopiyro przed kościołem bo kogo ta było stać teli kawoł w botak cupkać.Nady by ik za kwile zdar , a na nowe nie było.Całe zyci tyk nasyk pradziadkow było powionzane z tym kościołkiym.Tam ksiądz udziyloł sakramyntow krzcił i biyrzmowoł.Tam chłodzili na łodpusty ,tam pote brali ślub a na kojcu  ksiądz łodprawioł im msze na łostatniom droge.Bez ty setki rokow na patrzoł sie tyn nas kościołek na radości i smutki zwykłyk ludzi.Na wesołe korowody ślubne ,z koniami i muzykom i na smutne pogrzeby.Moja prababka doś sie na łopowiadała jako to kiesik w juscynie i w bystrej była strasno powodź i łokropnie duzo ludzi po ginyło.To w ty cos w nasym starym kościele stoło tela trumiyn ze sie wlyź do środka nie dało.Taki to rozne casy bywyła i rozne zdarzynia .Teraz kie cowiek wlezie do tego naseko starego kościoła to w powietrzu cuć tom duse co wnim jes .Cuje sie tom powage i tyn szacunek do Boga i do downyk nasyk przodkow co do tego kościoła chłodzili.Ale cuje sie tez cowiek jako we włosnej chałpie ,bo taki tam jes kasik ucuci jak byś we włosnyk hyzak siedzioł.Skoda jeno ze sie tak mało dbo ło tyn nas dorobek wiekow .Ciśnie sie tam dudki ka ik nie trza a to co wozne i łokropnie zwionzane z Ciyncinom nie jes remontowane i zadbane.Nimoge tego kasik zrozumiej w zodyn sposob cymu to tak na łopak sie robi.Dej ze Panie boze coby tyn nas Kościoł słuzył jesce nasym potokom i zeby to co nase dziadki zostawiły nom my mogli zostawić i pokozać swoim wnukom ...Pozdrowiom.

Dziadek roz namyśloł przybrać Janikca ze sobom ku łoraniu w pole. W chałpie nie było komu daj na niego pozor bo łojcowie pojechali z babkom do powiatu a wiynkse dziecyska poślosowały do skoły . Dziadek pocynć na woz słozył, do futraśki łowsa nasuł , babka im rano naryktowała jakomsik śwacyne no i zabrali się rafiokym jechaj po borach do Brejkowa. Ino ujechali kawołek łod chyzow to dziadek dopatrzoł ze Gniadkowi bo tak sie ik koj nazywoł, podkowa uleciała na co się zatrzymali u kowola. Dziadek Gniadka wyprzągnoł, rafiok na drodze kole kowola łostawił Janickowi pod łopieke i poseł podkuć konia. Zakim poseł to Janickowi pedzioł ze wnet przidzie i coby z rafioka ani nie ślazowoł. Janicek ceko , ceko,  a ło dziadku ani słychu ani dychu, za to sie do rafioka przikludził piesek nojprzod jeden pote drugi i trzeci … i tak się ty pieski łamuzgały i śkucały co się Janickowi ik zrobiło zol no i torbe ze śwacynom łozwionzoł. Chynoł im kawołek spyrki, co była miyndzy skibkami chleba a wkole wozu sie ino zawarziło. Dziadek nie przichodził a kundli kole rafioka nazganiało sie moze i z dziesiynć. Janicek się im dziwował i spyrke ze wsytkik skibek wyfutrowoł. Jak juz nic nie było to chynoł im chleba ale une sie chleba nie celiły ze koncu się zabrały i poleciały dalij wsiom. Dziadek się tam u kowola walnie zbawił, nale po jakisik godzinie weselsy niźli posed, z podkutym koniym przised. Przypion konia do wozu, pokwolił Janicka ze rafioka tak piyknie przipilnowoł no i wio dalij.
Jadom, jadom rafiokym na kamiyniak tyrpie to se Janicek na futraście z łowsym siadnoł i mu było miynko. Dopatrzoł tez ze futraśka mo takom dziurke i jak ino wozkym na kamieniu chynie to się ta śnij krapke łowsa usuje to zaś Janicek nogom miyndzy deski w skrzyni i tak się mu to widziało ze se znacy droge bez wieś. 
Kie dojechali na pole dziadek Janicka poucył hetta,cija,wio, lyce i bat z lyski do ręki doł  i tak mu piyrsy roz w zyciu mioł Gniadka zapoganiać. Sło im walnie koj był stary i usłuchliwy ze nim dziadek i samymu łorowoł. Nale Janicka z lycami i z tom lyskom to tak jaby go na sto koni wsadził, tak się podnios do rangi bo to juz jak starzi furmanie na Gniadka wiokoł. Ułorali wnet poł skłodu kie słychać łod potoka jak dzwoniom w kościele na Anioł Pajski. Dziadek robote przerwoł za wsytkik przodkow co na tym polu robili modlitwe łodmowił. Konia bo się walnie zgrzoł dekrom przikrył i myśli coby sie cosik zafutrowali. Nale chyto za futraśke z łowsym a una do krzpiynia pusto, na to dziadek godo „jakik stary takik gupi zabocyłek nasuć łowsa a myślołek ze mom wsytko ! ” No nic dziś Gniadek ło samej siecce bydzieś musioł zwłodać tom rote i zawiesił koniowi futraśke z sieckom na łusak. Pote siod se na wołku z Janickiem i zabiyrajom się za śwacyne. Dziadek po kromce podzielił i jedzom, nale się szybko zreflektował ze to cosik suche i staje w czkoniu . Patrzy kromki puste w środku i godo „ Jako staro tako gupio bestyjo zabocyła daj chłopom do chleba spyrki !” No nic bydymy musieli sie załobyjś samym chlebym i maślonkom.

A Janicek nic nie godoł ino chlyb przepijał tom maślankom i trufoł cy to dziadek mo takom słabom pamiynć cy nic nie godze bo go nie kce ganić. Jyno mu było Gniadka zol.
Tak sie Janicek naucył co to znacy wyprawka w pole. Niwke jakośik zwłodali a na wiecor w chałpie były kloski buncole :)
c.d.n.

Wiadome jes kozdymu cłekowi ze sie pomału nablizajom Andrzejki.Do sie to poznaj ,bo sie juz rozne karcmy z bolami strasecnymi łoferujom i ka byś nie kcioł tak jakisik świstek wisi i zaprasuje ludzi do zabawy.Downi ta tego niebywało ,bo roz to ludzie nimieli za fest dudkow coby po bolak sie ślajać a dwa to woleli miyndzy swoimi to wesołe świynto łobchodzić.Sykowali sie ta tez na to juz wceśni bo ta niebyło tak jak teraz ze posiadajom przed telewiozorami i niektory nawet zabocy ze Jydrysa jes i za niedługo adwynt.Downo ta inacyj było.Dziywki i kawalerzy to sie nimogli dockaj tej wesołości i muzyki co juz niedługo miała nadyjś.Jak juz nadeseł tyn dziyj to sie schłodzili u takigo gazdy co mioł nojwiynksom izbe,poto zeby miyjsce do tajcowanio było.Kto ka potrefił na cym graj to broł  ,cy to heligonke cy skrzypce cy ta jaki insy ździort.Za strasnyk zdolności do granio nawet nie musioł miej ba zeby ino melodyje trzymoł i jako tako po jakim bymbnisku tłuk ,to skokali i ciesyli sie ze mo kto zagraj.A co roznyk śpasow na wycyniali przy taki zabawie to jaze ik pote brzuchy ze śmiychu bolały.A nojbardzi figle ik ciesyły jak ka wypili kapke jaki samogony.Byleco wtedy wynokwili.Abo smycek łod skrzypiec smolcym posmarowali co nic pote graj nie kcioł jeno kiełzoł po strunak,abo ciele z łajcuska łodpiynli i ze sopy wywiedli i puścili do izby tam ka sie tajcowało ,a to sie łozegździło ze strachu i po izbie skokało jak gupi.Taki to ik głupoty ciesyły.Pote jak sie juz ta wybawili przyseł cas coby zawrozyj ,bo jako wiadome było to w Jydrysa to co sie wywrozyło to sie spełnić miało.A wrozyli przeroźnie.Wosk loli do safla z wodom a pote ciyj z tego na ściane robili i dosukowali sie co tez to łoznocaj moze.Dziywki i kawalerzy to ta nojcynści w tym ciyniu sukali wyglądu swoi wybranki co sie to pote niby mieli śniom łożynić.To nieroz ciyj pokozoł abo nos duzy abo usiska wielgi to juz sukali ktory ka taki mo ,a śmiychu kupa była.Wrozyli tez pote tak ze siadali na taborku tyłym do dźwiyży i chybali zasiebie kiyrpce.Jak sie łoba łobrociły ku dzwiyrzom do pola to łoznocało to ze tyn sie tego roku łożyni i z chałpy pudzie a jak sie do środka zwyrtły to znacyło ze zie łożyni i na gazdowce łostanie.A jak sie zwyrtnył jedyn tu drugi tu to ło żyniacce tego roku mog se tyn co chyboł zabocyć.Taki to były zwyki...Jak sie juz walnie wybawili to sie kazdy łozchłodził ku chałpie.Ale ta nie śli tak zeby ka co do śmiychu nie wywiyś po drodze.To zaś jak ka woz u somsiada stoł na polu to mu go łozebrali i na dachu słozyli.A jak juz ta ktory gazda jaki brony abo inny ździort na polu łostawił to juz ta pewne mioł ze rano bydzie wisiej na nojwyssym drzewie w cubku:) Tak sie to weselili cym mogli...Ale jak juz przyseł cas adwyntu to nikaś nie uświadcył zodnej muzyki ani zeby ka kto zatajcowoł.Ktory ka łojciec był łostrzyjsy to ani po chałpak dziywkom chłodzić nie doł.A niedej Bog zeby ka ktory zbyrcoł na jakik skrzypcak abo heligonce.To abo by go łociec zaroz korbacym jakim prasnył a jak niy to by go ludziska po wsi na sto debłow  łozgdali ze jancykryst i tela.Tako była sanobliwoś w tyn cos do zwykow i do wiary.Pewnie ze chłopcyska sie ta po wsi włocyły,bo zaś juz zyli dziadami i robiynim strojow .Przeca po adwyncie trza i kolyndować było a pote na godni świynto za przebiyrajcow lecieć.To sie ta schłodzili po hyzak u kogo mogli ,syli macidule ,konie,baty pletli a i casym strzylani przećwicyli,co sie dało słysej nieroz.Taki to bywało za tyk downiyjsyk rokow,bo teraz to ta mało ktory łodccuje ze adwynt przyseł ...Pozdrowiom
Jak jino bocym, to zawse ktosik z cymsik, abo za cymsik, chodził po wsi.
Witojcie!!! Niewiym cy ta kto jesce jes taki w Ciyncinie co bocy jako to downo nasi dziadkowie sykowali sie do  Wszystkik Świyntyk.Jo ta juz nie bardzo to bocym ale zaś rod posłuchom tyk co zyjom jesce i wiedzom jako to kiesik downi bywało.

A bywało to tak ,ze przed Wszystkimi Świyntymi baby posyłały chłopow do lasa na jedline ,coby po plyś wionki na groby ,bo ta nie bywało tak jak teraz ze co ka kto kce to pokupi.Ktoro ta miała taki suche kwiotki co ik to słomiankami nazywajom to wplotały ik do wionka z jedliny.Kwiotki ty wdy wisiały w kumorze u bojtu i sie susyły.Jak piyknie wyskły to sie ik pote dawało do tyk wionkow a jejik nie rusoł ani mroz ani śniyg,co rod casami na wszystkik Świyntyk przykurzył.Znicy ta tez niebywało bo i ło świycki casami było biyda zeby w chałpie zablyscej ba scypami bździeli jako mogli.Ale jak zodusne dni sły to ta kazdy gazda musioł miej świycoske z łoja baranigo cy jaki ta kto mioł łodlotom. Do drewnianej formy knut konopny wcis ,łoj łostopił zaloł pote jak zatyngło to forme łotfar i świycke mioł gotowom .

Tak sie to sykowali zeby nik nie mitrynzył bo jak by ło umartyk zabocył to by go ta dziadek abo babka nieboska mogli pote ka w dziyj zodusny postrasyj a nawet i na łozku przidusić ,co się ponoć i przydarzowało niektorym...Pote zaś jak juz przysły ty świynta to śli na cmyntorze zeby się za duse pomodlić a kto ka jakigo grosa mioł przyśporowanego to na wypominki za łodpuscyni grzychow za swoik dawoł.Pote przychłodził dziyj zodusny i w tyn dziyj w sopie koło hyzow i w chałpie musiało byś piyknie poprzątane i wyporządzone.Krowy wymyte zeby piecrorami nie świyciły,świnie piykne wypucowane,sopy wykidane.W chałpie musiało byś poprzątane a na noc na stole zostawiali  chlyb i wiecerse mlyko.Wierzyli ze w dziyj zodusny duse staryk gazdow  co pomarli przychłodziły ,coby łobocyć cy ci co zostali na ziymi łobycajnie i po porządku gazdujom.A mlyko i chlyb dawali na stoł coby se ta ktoro dusycka przegryzła kie bydzie głodno.Pote jak rano sie pobudzili to dzieci leciały patrzej cy ta ktoro co ujadła...Bywało ze w nocy mysa chleba dziubła abo kotka na stoł wyskocyła i mlyka chlapła to dzieci godały ze babka byli pojedli se i pośli.

Tak to bywało za downyk rokow i piyknie sie ludzie modlili i ło łumartyk pamiyntali.Godowali ze sie ta casami byleco pokozało w dziyj zodusny abo sie jaki umarty przyśnił.To sie ta zaroz za niego modlili zeby go Pan bog do nieba wzion i coby sie juz po ziymi nie musioł poniywiraj i ludzi strasyj.Teraz ty casy minyny,cmyntorze wykwiecone ,ubrane paradnie,pomniki jedyn lepsy łod drugigo .Kiesik tego nie bywało ,bo pod prostym skromnym krzyżyckiym lezeli prości skromni ludzie.Ło tyk skromnyk ludziak co ta spocywali pamiyntali ci co zyli, tacy sami skromni ludzie .Śli sie z wiarom modlić.Casami daleko mieli ale śli i nie zapominali ze na tym cmyntorzu lezom ci co im dali zyci i naucyli i zycio.Teraz cosik sie to  łodmiynio bo mało kto na nogak na cmyntorz sie wybiere ba wsio auciskami.I zamiast patrzej modlynio to patrzom kaby tu stanyj ,zaś jedyn do drugigo durknie,juz zwada wygadywani.A jedzie nawet tyn auciskiym co dwjścia metrow do cmyntorza mo.

A z roku na rok to tak w ty świynta jes wela cmyntorza jak  na jarmaku i nic to nie przypomino downyk zwykow. W Żywcu na Przemiyniyniu to łodpust zrobili pod cmyntorzym co sie mi to nic nie widzi.  A jak swyse ze se jus u nas zacynajom pogadowaj ło tym halowin to sie mi noz w kieśni łotwiyro ze sie zacyno swoje piykne zwyki miej za nic a wprowadzo sie jakisik hamarykajski  gupości. Pozdrowiom
Malućkimi krokami idzie nom to wsio ku zimie.Listecki na bucku z cyrwiyniały ,dyscycek coroz wiyncyl zacyno loj .Po niwkak juz sie coroz miyni krowicek pasie a i jesiynka co jom ta kasik do klinu pognali ino  patrzy kie piyrsy mrozek trowke łobiyli i trza bydzie zakojcyj pasiyni i zegnaj łowce na dobre do gazdow.Dlo nos teraz to sie ta za wiela nie zmiyni ,tela ze bydzie zimni i bydzie sie nom gorzy zyć bo bydymy musieli auciska łodkidowaj syby dropaj i drogi łodkidowaj kie przywali zomiyntami.Ale za downyk rokow jak przychłodziła zima to dlo nasyk pradziadow był to cas wypocynku łod ciynzki roboty w polu.W długi jesiynne a pote zimowe wiecory jednak nie mitrynzyli casu ba zopobiegliwie  sykowali sie do wiosny  i robili robote na ktorom bez  wiosne i lato nie było casu.Baby schłodziły sie po chałpak i śkubały piorka coby było na pierzyny. .Kawalerzy ta casami wpadli ku nim bo ta i casami młode dziywki skubały to i po tajcowali zaspiywali a i ta casami wiecor to sie ta niektorom nawet łodprowadzić ku chałpie udało...Bacowie naprawiali ździorty co sie przy sałasie  po psowały.To ta naprawiali skopce ,gieletki jak sie ta z ktorej loło, pobijali łobroncki na puciyrak.A baby zaś wełne cerchały ,krymplowały pote przyndły na przondeckak nici coby było z cego chłopu  na rok ku juhasce cy bacowani kopytka uplyś.Naprawiali kiyrpce co sie bez lato przy robocie z darły.Ale nie na samej robocie im tyn cas lecioł bo i tez na wesołości i roznyk śpasak.Bywało ze sie na pogodki schłodzili .A nojcynści to kawalerzy sli tam ka walnie młodyk dziywek było ,bo se wesoło wiecorami mogli posiedziej ,a starzy zaś przy nik se po wspominali casy jako sami kiesik kawalerzyli.I tak to ludzie jako mogli zyli,biydnie ale wesoło i casu nie mitrynzyli bo i po taki zimie przsykowane wsio mieli  do wiosynnej roboty a i dziecyskow rok w rok po zimie przybywało bo ta i chłopi wiyncyl casu mieli sie ku babom przyciś:).Tak to bywało ale ty casy sie juz nie wrocom bo swiat na nic casu nimo i leci do przodu jak potok przy roztopak, i tak jak tyn rwoncy potok garnie kamiynie tak ludziska patrzą w tym pyndzie nagarnoj jak nojwiyncy dudkow , a pote jak juz nagarnom to nimajom casu z nik sie naciesyj bo sie juz wnet trza braj na niebieski polany do nojwiynksego gazdy...Jak pomyśle casami nad tym wszystkim to niewiem kie ludziom było lepi cy kiesik downo cy teraz...Pozdrowiom

witojcie piyknie!!! Kciołek tu pociągnyj dali rzec jaokom po rusoł Dziadek Staś swoim piyknym pisanim...Ło nasym Beskidowym spiywaniu mozna godaj duzo.Jo kciołbyk jeno łopisaj jak to śpiywanim nasi pradziadowie przekozywali dole i niedole swoigo górolskigo zywobycio.Jak kazdy dobrze wiy ,roki tymu ludzie w tyk nasyk gorskik wsiak dzielili sie na: Pastyrzi (Juhasow ,bacow,holajnikow) ,Rolnikow( Takik co robili na swoim i takik co robili na pajskim) ,Zbojnikow(Takik co sie pajscyźnie z przeciwili i umyśleli ze bydom tyk z nienawidzonyk panow gnymbić).Kazdo ta grupa cok jom tu wymiynił ,układała rozne śpiwki ło swoim włosnym zyciu.Chłodź nik ta wtedy cytaj ani pisaj nie umioł to skwapnie wszystko przekozywali swoim dzieciom.Śpiywki ty mozna by nawet było nazwaj śpiywanom historiom przekozanom ustnie...Tak to na tyn przykłod napisym tu pore śpiwek jaki usfysołek łod moi babki a i łod innych ludzi . ŚPIYWKI PASTYRSKI                                                                                                                                                                                                                                                                          

Ej hosoł jo se hosoł kiek łowiecki posoł                                                                                          
nie jednej dziywcynie fartusek łodposoł                                                                                                                                                                                                                                                       
ej pasem jo se łowce ej po Lipowski holi                                                                                       
ej dobrze jo jik na pos                                                                                                                        
ej baca mie po kwoli                                                                                                                                                                                                                                                                                           
powoli powoli łowiecki po holi                                                                                                          
ej niek sie juhasicek wodzickom na poji                                                                                        
powoli powoli łowiecki po holi                                                                                                           
ej bo juhasicka prawo nozka boli                                                                                                                                                                                                                                                                      
hej holecka miziowo hej z daleka jom widać                                                                                 
hej byde jo ta musiół hej po łogiynek smigać                                                                                                                                                                                                                                                
hej do swiyntego jana zeby juz minyło                                                                                             
hej bo sie mi łokropnie za dziywkom ze cnyło                                                                                                                                                                                                                                                 
hej nie byde jo posoł łowiec na guchani                                                                                       
hej bo sie mi łobmierzło w kolybicy spani                                                                                      
hej w kolybicy spani na bukowej ścieli                                                                                          
hej woloł by jo skocyć z dziywkom do pościeli                                      

Taki to spiywki układali juhasi i bacowie wiecorami po dojoniu.Jedny wesołe drugi smutniyjse,ale wsyćki pokazujom zyci i zwyki jaki w tyk downyk casak bywały.  Teraz napisym pore spiywek jaki spiywali ludzie ktorzy te nasom kamiynistom ziym pazurami z lasom wydarli i sanobliwie bez setki rokow uprawiali a i tyk co swoje młode zyci na pajski gruntak i po słuzbak zdarli                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          Śpiywki gazdow i słuzebnyk chłopow ....                                                                                                                                                                                                                      

Hej po łoroł po łoroł ino mało                                                                                                          
bo mu sie kołecko bo mu sie kołecko                                                                                            
hej bo mu sie kołecko po łomało                                                                                                                                                                                                                                                                    
A jak ci sie po łomało dej se sprawić                                                                                               
nauc się jasinku nauc sie jasinku                                                                                                  
hej nauc sie jasinku gospodarzyć                                                                                                                                                                                                                                                                  
Moje siwe wołki na pajskim łorajom                                                                                              
a moje dziecyska głodym przimiyrajom
panowie panowie coz my wom zrobili                                                                                             
ześ cie nos łod dziecka piełoniem kormili                                                                                                                                                                                                                                                   
A kie jo se u was słuzył u was słuzył                                                                                               
nic ześ cie mi nie dali                                                                                                                          
ino jednom kosuline jesce była ze wsami                                                                                                                                                                                                                                                  
A kie jo se uwas słuzył u was słuzył                                                                                                 
to jo wom nic nie ukrod                                                                                                                    
ino jednom kwortke łowsa jesce mi jom was koj zjod                                                                                                                                                                                                                               
za co jo se musioł cały rocek ciyrpieć                                                                                             
zdo sie za te pore potarganyk kierpiec                                                                                                                                                                                                                                                           
coby ta polana cało moja była                                                                                                         
ej to by mi biyda juz nic nie zrobiła                                                                                                    
jeno ta polana bogatego pana                                                                                                        
polane z polymy pana powiysymy                                                                                                                                                                                                                                                                    
ani jo kosulki ani jo kiyrpecek                                                                                                          
nie byde juz łoroł tyk pajskik rolecek                                                                                                                                                                                                                                                  

Tak pod uciskiym i pajscyznom marnieli nasi dziadowie.A tyk co to do cna z mierzło to umysleli ze sie z przeciwiom i pujdom po za bucki .Ktorzy ta byli młodsi i mocniyjśi zbiyrali sie w miyjse i wiynkse kupy i sli na zboj,Bo ino tak mogli zemścic sie na gnybicielak prostego górolskigo ludu.Ci tez układali spiywki ktore dotrwały do dzisia i pokazujom nom śumnom historie zbojectwa ktoro z casym łobrosła w legyndy i bojki...                                                                                                                                                                                                              

Śpiywki  zbojnicki i wandruski                                                                                                                                                                                                                                      
Hej idom zbojnicy jaze gory jyncom                                                                                                 
hej za cos niedługi panowie za jyncom
folwarcnymu panu dziś łozbijym głowe                                                                                            
jutro biydokowi dom dutkow na krowe
panowie nos strasom żywieckom piwnicom                                                                                  
a my jik strasymy synkatom palicom                                                                                                                                                                                                                                                                
w żywiecki dolinie kryminoły stojom                                                                                                 
ktorzy śfarni chłopcy to sie ik nie bojom
Wandrus jo se wandrus po wsiak se chłodzuje                                                                             
co bogatsy dworok to go łobrabuje                                                                                                                                                                                                                                                                 
pilnuj sie panocku i we dnie i w nocy                                                                                             
bo nie wiys kie na cie zbojnicek na skocy                                                                                                                                                                                                                                     

Zbojnicy  jednak doś cynsto w młodyk rokak  tryfiali na subiynice .Wszystko to tez mogymy wycytaj w śpiywkak, ktore dokładnie to wszystko przekazujom.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           Śpiywki zbojnicki (śubiynicne ,Załobne)                                                                                                                                                                                                                                            
śubiynicko moja z gibiutkigo drzewa                                                                                               
kie mnie wiysaj bydom pośli mnie do nieba                                                                                                                                                                                                                                                 
godne z tyk zbojnikow chłopoki bywajom                                                                                        
bo na siubiynicy dziadow nie wiysajom                                                                                                                                                                                                                                                            
mali chłopcy mali kie sie na zboj brali                                                                                             
jesce nie po rośli kie juz na śmierć posli
chłodził se zbojnicek w łorawskim kłobucku                                                                                 
teraz jego zyci na nojwyssym bucku
panowie panowie wyście mie złapili                                                                                               
moje młode zyci na grojcu z gnymbili                                                                                              
wy moi panowie muse wom powiedzieć                                                                                       
ze jak w niebo pujde to na samym przedzie.                                                                                                                                                                                                               

Na tym zakojce ty spominki staryk śpiywek.Kto mądry to sie do razu kapnie jakom strasnom wartoś mo przekazowani starodownego zwyku przyspiywek.To cok napisoł pokazuje mni wiyncyj zyci nasyk przodkow , łod tyk ugnybionyk biydokow po śumnyk chłopow co kcieli tyn swiat rownaj.I powiydzcie ,kie by nie ty spiywki jak mało by my wiedzieli ło downyk casak.Zastanowmy sie tez nad tym ,cy nie worto przekazowaj tego dali i nie zabacowaj ,bo jak godo jedna ze spiywek...Górole górole górolsko muzyka cały swiat łobyndzies nima taki nika...Pozdrowiom

 

Nima jus tego śpiywanio, jak to łonij bywało.
Kie se spomne downiyjse casy kie jesce ludziska pamiyntali ze som górolami i bocyli to co ik pradziadki ucyli to sie mi zol robi i za serce mnie cosik scisko ,ze sie nom ty piykne zwyki het tracom i ginom.Chłodź zek nie stary ale bocem jak kiesik wyglondały Zielone Świontki....Ze dwa dni przed tym świyntym włocyli my na wiyrch Jabranowa z chłopcyskami suski i chraś.Układali my to na kupy ,a cym wiynksom kupe my poradzili ułozyj tym lepi.Urobili my sie nieroz przy tym fest ,bo my jesce klukami byli i ciynzko nom casami sło nosyni tyk susek.Kie my juz mieli ułozonom bogatom kupe to my sie nimogli dockaj kie juz przydzie to Żielone Świynto coby łozpolij watre na Jabranowie.Ale mindzy casie trza jesce było zrobić fakle zeby było cym zboze łopolic swoje i somsiadowe.Tyn fakiel to my robili z cieki i z kory świyrkowej.Lypiło sie te cieke z korom i robiło sie śni takom kulke.Pote my to wkładali do puszki abo do jakigo innego trzopka i wionzali na drocie.Jak sie cosik kasik zećmiło to zapalowało sie fakielek i krynciło sie na łokoło na tym drocie.Gonili my z tym po zbozak a godało sie przy tym \"łopol Boze nase zboze somsiadowi jako mozes\".Kaś ino nie patrzoł tam chłopcy z faklym po niwkak gonili jeno sie łogniki migały i swysno było bekani .Pote sie zbiyrali starzy i młodzi na wiecor i śli my łospalowaj watre do Jabranowa.Było tes to wesołe.Kto ka umioł na cym graj to instrumynta po zbiyroł i sło sie bandom.Łogiyj my łosplili i jeno sie po wiyrchak łobziyrali kto bydzie mioł wiynksy.Juz tu sie patrzys na Ficojke,łyzgo sie płomie,w Żabnicy na Boruci tez ,dopatrujes na Przybyndze, Przybyndzanie tez polom,pod Grojcym tez wdy polowali.I taki to było wesołe i piykne ze jak se to spomne to sie przykro robi ze to w łocak wsio ginie.Uweselili sie ludziska u śpiywali cosik kasik gorzołki dziubli to i wesołoś w nik rosła.Jak sie juz ku hyzom łoschłodzili to ta kozdy do jakigosik trzopecka wzion troche popiołu z  przepolonego łognia coby po niwkak kie nie kie trusnoj.Popioł z łognia co sie w Zielone Świątki polił mioł dawać winksy urodzaj kie sie nim po zbozak trusło.A teraz ćma w gorku,nima łogni,nima fakli,nima nic.Niektory zabździ jakigosik grila u bzdycy habacyny i tela Zielonyk Świontek.Traci sie nom to wsio w tyk ludziskak.Abo nimajom chynci abo casu abo jedno i drugi...Skoda ze to co sie przez setki rokow utrzymało i przekozali nom to pradziadowie ,teraz idzie w zapomniyni i nik nie pomysli co traci.A napisym wom jesce jak w 1964 roku powiedzioł biskup Karol Wojtyła ło górolak na mszy łodprawianej w Zielone Świątki . \"Górale jest to jedyne w swoim rodzaju społeczeństwo,które nosi na sobie znamiona wielkiej polskiej tradycji,tak wielkiej że chcemy żeby ona trwała nadal,ażeby żaden obyczaj i żaden styl i moda współczesnosci  tej wielkiej góralskiej tradycji nie wyparła i nie zniszczyła.\"   Mondre słowa mondrego cowieka, ale zastanowcie sie jeno jak uny sie majom do teraźniyjsyk casow i do tego co sie robi z tymi nasymi górolskimi downymi zwykami...
Witojcie miłośnicy gwary i nasej górolski tradycje!!.Kcym sie wom tu po kwolij jako sie to u nas we wsi zacyno rusaj.Niwedownym casym dowiedziołek sie ze u nas we wsi załozyli holom.Z pocontku sie mi nie bardzo kciało w to wierzyj ale myslym se tak.Wyjde se ta i sie som dowiym jako ta nasa hola.No i posełek.I powim wom moi ludkowie cok ta uwidzioł....Idym se ta pomalutku bez Stefoj pote na zyrkowe i dali ku Hotyrkom...Nad Hotyrami widze piykny sałas.Jescek sie dobrze nie nablizył do sałasa a tu juz na mnie brzehajom dwa bogate łowciary.Nizyj widzym piyknie z kosarzone .Łowiecek ta walnie, po bekujom i zbyrkajom kie niekie dzwonkiym.Wlozek haj do sałasu ,Ponbocka zek po kwolił jako sie nolezy i łobziyrom sie jaki to ta majom.Powiym wom zek sie łokropnie mile zaskocył.Sałas cysty piykny .Starododowne putnie ,gieletki  i puciyry.Baca łoscypki starodownym zwykiym pucy.Saty wisom syrecki łobciykajom.Na przycynie wyndzom sie łoscypki.Siodek se przy chłopak i tak zek sie cuł jako bykg sie sto rokow w casie  cofnył.Jak zek se siod przy watrze a przegryz buncu a łoscypka,a chlapnył kapke łocygi ,bog ta niewycytając ze sobom mioł.Nawet nie wiycie jak mi przelecioł cas i jak zek na tej holi łodzył.Niewiym ,moze jo jez taki waryjot ze mnie taki cosik ciesy i serce mi sie raduje ze zaś sie łowiecki po nasym Jabranowie pasom.Dej ze Panie Boz zeby było wiyncyj takik ludzi co sie tym bydom kcieli zajmowaj i co ik to bacowani bydzie ciesyj.Bo jo wom powiym ze bardzi mnie uciesył widok łowiec w jabranowie niz TVN na Boraczej....Pozdrowiom.
Ej moji ludkowie łobrociło sie to na tym świecie, i nic to nie bywo jako to kiesik bywało.   Wiosna przysła,śniegi sie zabrały ku wodzie a po wiyrchak cichućko.Nika płuzek nie kwicy,nika furmon skiby nie łodwaluje.Nima juz tego wesołego zycio po groniak.Pola co to kiesik korcowali nase dziadki z lasa to juz wsio kicokami zarosło,ino dziki świnie po tyk krzokak teraz krucom.Podziały sie zwady po niwkak.Bo sie ta tez ciynzko casami wadzowali.Tyn na tego ze mu dwa cyntle przy łoroł ,a zaś baby jedna na drugom, ze kury przysade wygrzebały.Taki to były casy ze kazdy cyntel ziymie był sanowany...Wsyndy ludzie paśli i kazdy swoigo pilnowoł.Posali nawet po pajskim lesie chłodź ta leśnicy pilnowoł i jak spotkoł to krowy zabroł i logom wymłocił.Żabnicanie łorali i sioli po samym wiyrchu gronia.Wychłodzili do sopow i po kiela nie po  sioli i nie po sadzili ziomniokow to siedzieli w sopak na łonkak.Wyjyzdzali ludzie łod Sobalki łod Gondzioka,Micioki,Jyndrysi zaś łod Biegunow.Wiecorami po sopak siodowali polili łognie śpiywali.Rano zaś wcas śli do roboty.Na polane Spolno wyjyzdzali Kupcoki łod Fabisia.Jak się wziyni za łorani,a wziyni bekaj a wadzić sie to jaze po Płonym było swysno jak wojujom.Do Dzisia sie smiejom po Płonym ze jak Kupcoki wysły łoraj na Spolnom ,to jaze kury ze strachu po krzokak siedziały i tydziyj jajek nie niesły.Taki to był gruch po niwkak i polanak.Teraz wsio sie to podziało.Jak wyndzies do gronia to ino ptoki spiywajom i dziki świnie rusajom kicokami.Ludzie ci co te ziym umiłowali po marli biydoki.Jak by sie teraz tu wrocili a uwidzieli co sie porobiło to by napewno nazod z zolu pomarli.Młodyk wlece do świata ,nima w nik juz tej zyłki do gospodarki.Godajom ino ze sie nie łopłaci.Ale cosik sie mi zdo ze sie jesce przyłogi za cerniom łod skibow a polany za biylom łod łowiec .Casy idom ku gorsymu to nie wiada cy sie nie bydzie trza nazod gospodarce ukłonić.Zawse z tej cornej kamiynistej ziymie mozna wyrwać kawołek dobrego chleba.Moze sie ta kie dockomy jak nazod zacnom puzki kwicej i wiokani sie bydzie niesło po gorak.Dej boze zeby kie ta wiosna była tako jak bywała za downyk piyknyk rokow.

Wielgi Tydziyj tak na dobre, to sie zacynało we Wielgi Cwortek.

Nieroz sie wom moze trefić,ze wos chłoroba chyci,a za pierona nie bydziecie wiedziej z cego...Weźnie casym cłowieka łomgli  abo chyci jaki morzysko,ze jaze cłeka po świjo z bola .Jak sie downo co ka takigo ludzim przytryfiało to juz ta wdy godowali ze cie  ktosik urzyk abo tez łobdziokoł.Godowali ze łobdziokać i urzyc moze kozdy .Moze to byś cłek  z familije ale tez nojcynści niepilec.Łopowiadała mi nieboska ciotka ,Panie łodpuś i ta grzychy,ze jak cie juz ta kto urzyk to ci doktor zodyn nie pomog ba trza było iś do taki baby co umiała łodcyniac uroki.Downi ty baby,co umiały łodcyniać ty chłoroby to nikomu tego nie wyzdrodzały jako sie to robi.Nieboska ciotka kasik te tajymnice wycingli łod ktorejsik i kiesik mi to downo łopowiadali a jo co zapamiyntoł to wom łopowiym.Było to tak, ze trza było wongielki   kokocowe  łozpolone na wode chybać a nojlepi jak woda była z dziewiynciug źrodeł i jesce kapecke do tego świynconej naloć.Jak ty wongielki na te wode chybały to sie miało godaj tak.....Łurazie,łurazie,skondześ sie zapocon...? Cy z łurzecynio,przerzecynio...?  Cy z Boskigo dopuscynio?Ponać  jak ta chłoroba była z urzecynio to po tym łodcyńaniu miała przyjś a jak  z Boskigo dopuscynio to niy bo to juz Boski mocy to łodcyniani nie siongało.A łodcynialo sie tak....Ta woda co sie na niom ty wongielki chybało to sie nazywała \"spatrzono woda\" .Dawało sie jom chłorymu wypić po kapecce,na trzy razy,ale nie wsyćko.Reste mo wyloć bez głowe,na dach ,tez na trzy razy.I musi byś łobuty....Zganiało sie tez uroki tak,trza było po pluć na cłonki w  prawej rynce trzy razy i pote tymi cłonkami łobetrzyć sie do łokoła po głowie,pote łozpiąć kosule i dobrze sie po piersiak natrzyć.Godało sie przy tym jesce jakisik pociyrze ale tego zek juz nie spamiyntoł.Godowała tez ciotka nieboska,ze nojgorzy to moze urzyc taki  co go matka dwa razy łodstawiała łod cycka,casym sie tez tak tryfiało.Godowali ze taki cowiek pote na staroś mo straśnie śkaradny weźrok,i nawet jak by cie niekcioł urzyc to cie urzeknie...Przytryfiało sie tez ze trzeba było łodcynić urok gowiydnikowi,bo go morzysko mordowało abo mierydz chyciło.To brali te spatrzonom wode i łobmywali bydlontko po plecak.Kapecke wloli do garła,kapecke do usow ale trza to było wloj bez pierścionek ślubny i zmowić trzy Zdrowaśki,trzy Łojce nas i trzy razy Kwała łojcu.I jak było bydlontko łurzeknione to go ponosik miało zaroz po tym popuscij.A zaś koj jak w jednym momyncie stanył i za pierona nie kcioł wozić,to sie łobracało kosule na zadniom strone,po pluło sie po ni i sie tom kosulo potarło po za usy i po nozdrzak i jak był koj urzekniony to zaroz rusył i pojechoł.Tak to mi ciotka łopowiadali ty starodowne przycynki.Jo co ka mog tok spamiyntoł,i moze to teraz dlo ludziskow bydzie śmiysne,ale cosik w tym musiało byś... A uroki to ponoć nojbardzi to sie chytały ludzi we wielgim tydniu jak ludzie pościli.To sie ta to moze ktorymu kie przydaj.Wyprogowaj nie zaskodzi.

Nojwoźnijsy w bagniontce to był kokoc. Bo kokoc, to jak na tyn pzykłod łostrewka, na ktoro sie kładzie siano, abo tes łociypecki łowsa.

Kie Janicek już uod maminego cycka uodros i sie światym ciekawić zacon, to go zacon dziadek przybieraj ze sobom i wselijaki nauki mu prawić. Nojprzod to go wodził wele chyzow, po podworcu, po kamiyjcu ka się gynsi pasły, po sadzie, i poza stodołami. Kie tak chodzili to mu dziadek prawił coby : do studnie nie zaziyrół ani ku kinecie nie seł bo go utopce tam wciągnom, do stodoły nie chodził bo tam siedzi bebok, ku drodze nie seł bo go porwie cygonka pod spodnice, po ćmie nika nie chodził bo rozne nocnice na dzieci byleka wartujom, kacek i gynsi nie nawracoł bo mu stare skocom do łupiyżu, s psym na ćwierniu nie dowodził bo go uzre, do somsieka i do brogu coby nie zaziyroł bo scur do nogawice wleci, w sadzie ka rozne krzoki i ziela rosły to sie mu nie było wolno nicego celić a zwłosco wilcego łyka co go babka miała na bagniontke. I tak to jasiek piyrsy roz tyn wielki świat uwidziol, wielki tak  jak się ino łokym wele komina siągnie. I tak se trufoł, cy mu ka jesce cego nie wolno. cdn

Jasiek

Kronika Cięciny

 
als logo
 
Akcja Renowacja
  


Nasi partnerzy


 
Arkom logo
rysianka_team
Żywiec Zdrój logo
mcd electronics
Przedszkole AKUKU
mcd electronics
 
Pomoc dla Marcina Walusiaka
Pomoc dla Majki Galica

Facebook

 fb

 
 
Pomoc dla Majki Galica
Pomoc dla Michała Gluzy
 
Pomoc dla Grażyny
Pomoc dla Grażyny Witos-Fabian

Komentarze | Ostatnio dodane

Fotoforum | Ostatnio dodane zdjęcia