poniedziałek, 09, grudzień 2024
Harnaś - "Złote Pióro" w kategorii proza - dorośli w konkursie "Piykno jest nasa Ziymia Żywiecko".


Łod Babi gory zacynało świtaj a ptoski jesce cichućko ale już wyraźnie zacynany sie budzić ze snu i swoim popiskiwaniym witały nowy dziyj który dany im był łod Pana Boga. Na siwym niebie znaj jesce było pojedynce migotliwe gwiozdki a nojaśniyjso miyndzy nimi znano syćkim jutrzynka migotała nojwyraźni a górole zwali jom Boskom gwiozdom.

Stary gazda patrzoł z łozka przez małe łokiynecko na te migotliwom gwizdecke i dumoł nad roznymi rzecami z młodości i nad teraźniyjsymi casami . Jego usom dolatywało roz po razie pioci kochota a stary zygor miarowym cykanim łodmiyrzył bezustanku lecący do przodu niemiłosiernie cas. Gazda lezoł jak by uśpiony tym miarowym cykanim zygara a jego myśli wyndrowały po nieznanyk dlo nikogo miyjscak. Nogle z tej zadumy wyrwało go rownie miarowe uderzyni tego samego zygara ktory wte łodbijoł pełnom godzine. Chłop wzdrygnył sie na łozku i pocon licyć mimowoli dzwiycne stukania . Nalicył piynć razy i pocon sie rusać z pościeli. Wstoł i piyrse co zrobił coby dobrze dziyj zacąć przezegnoł sie i klyknył przed łobrazym Matki Boski coby wyśpiywaj godzinki. Bez tego dziyj nimog sie zaconć. Zanim zaroz pocyni sie rusaj baba i dzieci . Un głośno śpiywoł naucone jesce łod swoich łojcow słowa modlitwy a dzieci i baba tez jus klynceli i mruceli z cicha nabozne słowa godzinek. Kie kojcyli poranne witani dnia z Panym Bogiym, na polu wstawoł juz na całego rześki poranek . Ptoski wyśpiywowały swoje modlitwy juz pełnym głosym a dziyj zapowiadoł sie przecudny.

Gazda wstoł z kolon i pocon sie łoblykaj i sykowaj sie ku łoporządzaniu gowiedzi. Jedyn z synow juz klyncoł przy piecu i składoł łogiynek. Po malućki kwilce z pomiyndzy blachow zacyna sie snuć chybotliwo smuzka dymu a po izbie cuć było miłom woń polonego drewna. Mama naloli do gorckow mlyka i ukroli po bogatej skibce chleba coby se syćka pojedli, chłopcy skocyli ku stole ale zanim chycili sie jedzynio zaś piyknie sie przezegnali i dopiyro pocyni jeś.

Gazda nie patrzoł jedzynio ba porwoł skopiec i wyseł do pola . Kie ino zaskrzypiały dźwiyrze łod siyni to jak by na przywitani zacyny sie łodzywaj głosy gowiedzi co cuła ze i dlo nik śniodani idzie. Za becały łowiecki a krowy i cielynta pomogały im do wtóru. Duzy siwy woł burtoł łajcuchym i łobziyroł sie kie uwidzi swoigo gazde z kłackiym siana i skopcym wody. Zaskrzypioł kołowrot przy studni i skopiec za skopcym gazda roz sie pojawioł a roz znikoł w ciymnej sopie. Kie juz napoił cały dobytek pocon schybowaj wonne sianko a łowiecki i krowy z cielyntami zarły ze smakiym zielny przysmak co pachnioł maciyrzankom i dziurawcym . Kie juz jaśla były pełne a krowy spokojnie chrustały siano wzion sie chłop za dojyni . Krowicki stoły spokojnie a un sprawnie wartkimi ruchami napełnioł skopce ciepłym pachnoncym mlyckiym . Nie było go duzo bo co dopiyro sie wiosna zrobiła i na suchym futrze krowy tez przysusyły ale wdy starcyło coby sie napić i syrka masełka swoigo narobić .

Kie juz nadoił gazda mlyka, wloz do chałpy ze skopcami a baba wziyna mlyko cedzić do gorkow. Chłopcy poskocyli z gorckami coby im mama naloli a łojciec dopiyro teroz zasiod do jedzynio, kie ranny obrządek koło bydła był zrobiony. Kroł skibki z duzego łokrągłego chleba i zaś zanim siod i zacon śniodać przezegnoł sie poboznie. Jod chlyb ze świyżym masłym i przypijoł ciepłe jesce mlyko co go kwilke tymu udoił . A mrucoł przy tym jedzyniu z lubosciom bo nic mu tak nie smakowało jak chlyb z mlykiym , bo po prowdzie to i tak co innego nie było. Kie pojod zacon sie zbiyrać do polnej roboty bo wiosna juz doś długo gościła na Beskidzie a przyłogi i niwecki łobeskły juz piyknie i mozna było łorać. Tak tez pozbiyroł ździorty na rafiocka a ze sopy wywiod swoigo wiernego pomocnika . Wielkigo siwego woła co go jaze kiesik z łorawy przywiod coby w robocie ulzył. Zawołoł na chłopcow i pojechali coby polnom robote zacąć .

Zaprzągnoł wołu do pługa i dawaj przyłog łoraj. Starsy syn woła poganioł łociec za pugiem chłodził a młody skiby chytoł kie sie waliły ,bo we walnej kympce łorali. Woł niby to lyniwym krokiym seł spokojnie tam a na zod. Skiby sie łodwalowały a wilgotno ziym woniała wiosnom. Saro pliszka co jo tom górole nazywali pastyreckom skokała ze skiby na skibe i zbiyrała robocki co sie z pod ziymie za pługiem ukazowały. Tak łorali jaze kasik w łoddali usłyseli dzwiynk dzwonka na kościelnej wieży . Chłopiec co woła poganioł na tyn dźwiynk zaroz wstrzymoł łorani i copke sjon z głowy za nim tak samo zrobiła resta. To Janioł Pajski dzwonek na wieży łoznajmił i trza było robote wstrzymać i modlitwe wiernie łodmowić. Dali juz pote do popołednia łorali jaze skojcyli i zjechali ku hyzom. W chałpie na stole już dymiła miska z masconymi ziomniockami a w gorku stoło kwaśne mlyko. Chłopcy wziyni sie za jedzyni a łociec poseł zaś na popołedni zafutrować bydłu i woła po robocie łodfutrować i na poić bo wdy to było na pirsym miejscu a pote dopiyro som jod . I tak sie gazdowsko robota ściągała jaze ku wiecoru. I po ciynzkim ale łowocnym dniu zaś przysła cicho spokojno beskidzko noc. Zmordowani robotom siedzieli na ławach a ciotka co to wiecorami przychodzili na pogodki łopowiadali ło staryk casak jeji młodości i ło roznyk dziwak co widzieli w zyciu.

Kie sie juz pogodki skojcyły a ciotka pośli to syćka klynkli do wiecornej modlitwy a pote pokładli sie spaj. Gazda jesce długo ni mog usnyj i zaś patrzoł w łokiynko na łozgwiezdzone niebo a na myśl przychodziły mu casy kie razym ze swoim łojcym te ziym łobrobiali i kie som sie ucył gazdowskigo zwyku . W piecu tlił sie dogosajoncy łogiynek a zygor wybijoł nieustannie swoje sekundy co małymi krokami wiedły syćkik do wiecności...

Mariusz "Harnaś" Kąkol

Trza tez łobocyć:
Wiersz (I miejsce) i proza (III miejsce) Harnasia z konkrusu w 2010
"Świynty Scepon" i "Stworzył Bog Górola" Wiersz (I miejsce) i proza (II miejsce) Harnasia z konkrusu w 2011
Gwara - dział ciecina.eu z tekstami pisanymi Żywiecką gwarą m. in. przez Harnasia
"Świniobici" - Brodas I miejsce w kategorii wiersz w konkrusie w 2012



Dodaj komentarz

Kod antyspamowy
Odśwież

Kronika Cięciny

 
als logo
 
Akcja Renowacja
  


Nasi partnerzy


 
Arkom logo
rysianka_team
Żywiec Zdrój logo
mcd electronics
Przedszkole AKUKU
mcd electronics
 
Pomoc dla Marcina Walusiaka
Pomoc dla Majki Galica

Facebook

 fb

 
 
Pomoc dla Majki Galica
Pomoc dla Michała Gluzy
 
Pomoc dla Grażyny
Pomoc dla Grażyny Witos-Fabian

Komentarze | Ostatnio dodane

Fotoforum | Ostatnio dodane zdjęcia