• Drukuj
• E-mail

Redakcja portalu ciecina.eu zaprasza Państwa do drugiej części cyklu Sławni Cięcinianie, w którym staramy się Państwu przybliżyć sylwetki naszych znanych rodaków, którzy są rozpoznawalni w całym kraju, a nawet za granicą. Dziś kolej na pana Antoniego Jurasza - znakomitego aktora teatralnego, filmowego i telewizyjnego, urodzonego 27 kwietnia 1922 roku w Cięcinie. Po raz pierwszy prezentujemy też Państwu artykuł w pełni multimedialny, gdzie obok tekstu i zdjęć będzie można również oglądnąć fragment filmu z udziałem naszego rodaka.

Antoni Jurasz urodził się 27 kwietnia 1922 roku.

Jako etatowy aktor spędził na scenie 35 lat, z czego prawie połowę na deskach sosnowieckiego Teatru Zagłębia. Mimo przejścia na emeryturę, przez następne 12 lat wciąż jeszcze występował w sosnowieckim teatrze. Grał ponadto w około 40 filmach i tyluż przedstawieniach teatru telewizji, brał udział w słuchowiskach radiowych, setkach koncertów i spotkań aktorskich, występował z recytacjami wierszy patriotycznych i religijnych w kościołach - szczególnie w okresie stanu wojennego.

W 1940 roku został aresztowany na szlaku kurierskim w Słowacji i przez ponad pięć lat przebywał w obozach karnych oraz koncentracyjnych. Po wojnie wyjechał na studia do Warszawy. Podjął naukę w Wyższej Szkole Higieny Psychicznej, by po paru tygodniach przenieść się do Akademii Nauk Politycznych na Wydział Dziennikarstwa (sekcja krytyków teatralnych). Zrezygnował z dziennikarstwa i zdał egzamin do Warszawskiej Szkoły Teatralnej Leona Schillera z siedzibą w Łodzi. W 1950 roku otrzymał dyplom PWST i angaż w Teatrze Polskim w Poznaniu; po dwóch latach przeniósł się do Teatru Wojska Polskiego w Warszawie. Od 1955 roku zaczęły się jego wędrówki od Teatru Powszechnego w Warszawie, poprzez Teatr Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, Teatr Ziemi Mazowieckiej, Teatr Wybrzeża, po Teatr im. J. Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim. W 1962 roku zagrał jeszcze w Teatrze im. C. Norwida w Jeleniej Górze, by wyjechać do Sosnowca, gdzie grał aż do stulecia Teatru Zagłębia w 1997 roku, kiedy to wcielił się w rolę Księdza Robaka w "Panu Tadeuszu" A. Mickiewicza. W tym czasie współpracował także z Teatrem Nowym w Zabrzu (1965-66), Teatrem Śląskim w Katowicach (1967-71) i Teatrem Ludowym w Nowej Hucie (1975-76).

Wykreowane przez niego postaci to m.in.: Grabiec w "Balladynie" J. Słowackiego, Kucharz w "Matce Courage" B. Brechta, tytułowa rola w  "Borysie Godunowie" A. Puszkina, Gospodarz w "Weselu" S. Wyspiańskiego, Radost w "Cudzoziemszczyźnie" A. Fredry, Dziadek w "Kotce na rozpalonym blaszanym dachu" W. Tennessego (jubileusz 25-lecia pracy), Arnolf w "Szkole żon" Moliera, Tartufo w "Świętoszku" Moliera, Pustelnik w "Klątwie" S. Wyspiańskiego, Romulus w "Romulusie Wielkim" Durrennmatta, Dolittle w "Pygmalionie" Shawa, Paweł Schmidt w "Żeglarzu" J. Szaniawskiego (jubileusz 35-lecia pracy).

Antoni Jurasz grał również w szeregu filmów czy seriali telewizyjnych. Fragment jego kunsztu aktorskiego można oglądnąć już teraz, w tym artykule – są to wycinki z serialu „Daleko od szosy”, w którym nasz rodak wcielił się w rolę ojca Leszka – głównego bohatera granego przez Krzysztofa Stroińskiego.

Poniżej prezentujemy filmografię Antoniego Jurasza

1990 - KRAMARZ Obsada aktorska (chłop kupujący książkę),

1984 - PĘTLA DLA OBCEGO w ZDANIEM OBRONY Obsada aktorska (ksiądz),

1984 - Z DIABŁEM SPRAWA (2) w RYCERZE I RABUSIE Obsada aktorska,

1984 - DNI CORAZ DŁUŻSZE (3), KTO TY JESTEŚ CZŁOWIEKU? (4) w PAN NA ŻUŁAWACH Obsada aktorska,

1984 - CIEŃ JUŻ NIEDALEKO Obsada aktorska (uczestnik spotkania),

1982 - POPIELEC Obsada aktorska (Myga),

1982 - ODLOT Obsada aktorska (majster Markiewicz),

1981 - NA WOJNIE JAK TO NA WOJNIE (10), PAŃSTWO W PAŃSTWIE (12) w NAJDŁUŻSZA WOJNA  NOWOCZESNEJ EUROPY Obsada aktorska (pan Teofil, członek spółki; nie występuje w napisach),

1980 - PRZED ODLOTEM Obsada aktorska (ojciec Wiktora; nie występuje w napisach),

1980 - POLONIA RESTITUTA Obsada aktorska (działacz z Górnego Śląska u Korfantego; nie występuje w czołówce),

1979 - PRAWO JAZDY (1), KOŃSKIE WESELE (5) w W SŁOŃCU I W DESZCZU Obsada aktorska (Jasiek, brat Bolka),1979 - PORWANIE "SAVOI" Obsada aktorska (profesor Stanisław Wierzański),

1979 - OPERACJA HIMMLER Obsada aktorska (Rolf, właściciel podpalonego gospodarstwa w Słonawach),

1978 - PIĘĆ STÓW (6) w ŚLAD NA ZIEMI Obsada aktorska,

1977 - PIERWSZE OSTRZEŻENIE (4) w LALKA (1977; serial tv) Obsada aktorska,

1977 - CZYSTA CHIRURGIA Obsada aktorska,

1976 - ZA METĄ START Obsada aktorska,

1976 - PRÓBA OGNIA Obsada aktorska,

1976 - LATARNIK Obsada aktorska (konsul amerykański),

1976 - KRÓTKIE ŻYCIE Obsada aktorska (kapitan),

1976 - HONOR DZIECKA Obsada aktorska (strażak),

1976 - SZPAKI (1), ANIA (3), OCZEKIWANIE (4), POD PRĄD (5), WE DWOJE (7) w DALEKO OD SZOSY Obsada aktorska (ojciec Leszka),

1976 - CZERWONE I CZARNE KAMIENIE Obsada aktorska (Sobierad),

1975 - DYREKTORZY Obsada aktorska (majster Augustyniak),

1975 - DOKTOR JUDYM Obsada aktorska (górnik Karlik),

1974 - JESZCZE WYSTRZAŁ (4) w ILE JEST ŻYCIA Obsada aktorska (sołtys, ojciec Włodka),

1971 - PERŁA W KORONIE Obsada aktorska (Kosela; nie występuje w czołówce),

1966 - CIERPKIE GŁOGI Obsada aktorska (Czepielski),

1965 - GORĄCA LINIA Obsada aktorska (górnik Konrad Jojko),

1964 - PIĘCIU Obsada aktorska (chorąży),

1964 - KONIEC NASZEGO ŚWIATA Obsada aktorska (sztubowy),

1958 - ÓSMY DZIEŃ TYGODNIA (1958) Obsada aktorska (bandzior z ulicy na której mieszkają Waliccy),

1956 - CIEŃ (1956) Obsada aktorska (porucznik WP Antoni),

1953 - PIĄTKA Z ULICY BARSKIEJ Obsada aktorska (nie występuje w czołówce).

Wśród wielu innych laurów, jakie w aktorskim fachu otrzymał Antoni Jurasz było również jedno z 3 pierwszych miejsc w konkursie Sabałowe Bajania, który kończył niegdysiejszą Tatrzańską Jesień w Zakopanem, tak wtedy odnosił się do swojej lokaty i zwycięstwa jego kolegi Mariana Mikuty oraz swoich korzeni:

Mikuta bajał wtedy własnym tekstem i to przede wszystkim zaważyło – ja zaś leciałem gwarą góralską spod pióra Tetmajera. Na dodatek jeszcze chyba z żywieckimi naleciałościami, bo pochodzę spod Żywca.

Pisząc ten artykuł oparliśmy się na następujących źródłach:

- www.teatry.art.pl

- www.sosnowiec.info.pl

- www.filmpolski.pl

- edmund.wojnarowski.w.interia.pl

- materiały p. Mariana Bukowczana

Zachęcamy do komentarzy, szczególnie osoby, które wiedzą coś więcej o p. Antonim Juraszu, a czego nie udało się wygrzebać z zasobów internetowych redakcji ciecina.eu